WHAT DO JULIUSZ SLOWACKI AND TERRACE SHEVCHENKO HALE IN COMMON?
Keywords:
national poetry, dumka, byronic heros, mother, testamentAbstract
The subject of comparative reading is the poetry by Slowacki and Shevchenko. Both poets are always faithful to their “home” Ukraine, but there is significantly more what divide them than what connect them. Following the lead present in their art motifs (eg. Ikwa, lordly-peasant relationship, mother), the authors show how they comprehend their history of Ukraine, assessed fratricidal struggle in the eighteenth century (koliyivshchyna). Shevchenko knew the stories straight from the people, Slowacki learned about them from historical studies. Although their perception of their “own” Ukraine was quite different, they were both democrats, with a strong criticism: Slowacki was sometimes ant-Sarmat and anti-clerical, Shevchenko – anti-Cossacks and anti-clerical.
References
Daniel Beauvois, Słowacki iluzjonistyczny czyli rzeź humańska jako „tragifarsa”. W: Słowacki współczesny. Praca zbiorowa pod red. Marka Troszyńskiego. Instytut Badań Literackich, Warszawa 1999.
German Ritz, Poeta romantyczny i nieromantyczne czasy. Juliusz Słowacki w drodze do Europy – pamiętniki polskie na tropach narodowej tożsamości, przeł. Małgorzata Łukaszewicz, UNIVERSITAS, Kraków 2011, s. 102.
Jewhen Nachlik, Ukraińskie i polskie elementy w „Śnie srebrnym Salomei” Juliusza Słowackiego. W pracy zbiorowej Słowacki i Ukraina, dz. cyt., s. 63-64.
Juliusz Słowacki, Krąg pism mistycznych, oprac. Alina Kowalczykowa, Ossolineum, Wrocław 1982, s.196.
Juliusz Słowacki, Liryki i inne wiersze, oprac. Julian Krzyżanowski, Dzieła, t. I, Ossolineum, Wrocław 1952,
Juliusz Słowacki, Mazepa. Dramaty, oprac. Maria Grabowska, Dzieła, t. VII, Ossolineum, Wrocław 1952, s. 196, w.105.
Juliusz Słowacki, Mnich. Poematy, oprac. Eugeniusz Sawrymowicz, Dzieła, t. II, dz. cyt., s. 136.
Juliusz Słowacki, Poematy, oprac. Jerzy Pelc, Dzieła, t. III, Ossolineum, Wrocław 1952, s. 381-382, w. 85-89.
Juliusz Słowacki, Sen srebrny Salomei, akt III, Dramaty, Dzieła, t. IX, oprac. Eugeniusz Sawrymowicz, s. 194, w. 583-590.
Juliusz Słowacki, Testament mój. W: tegoż, Liryki i inne wiersze. Dzieła, t. I, dz. cyt., s. 112-113.
Maria Janion, Niesamowita Słowiańszczyzna. Fantazmaty literatury, Wydawnictwo Literackie, Kraków 2007, s. 168.
Marian Jakubiec, Wstęp do: Taras Szewczenko, Wybór poezji. Biblioteka Narodowa, Kraków 1974, s. XXVI.
Marian Jakubiec, Wstęp, dz. cyt., s. XCVII, LVII, LXXX.
Stanisław Makowski, Ukrainizm młodego Słowackiego. W pracy zbiorowej Słowacki i Ukraina, pod red. Marii Woźniakiewicz-Dziadosz, Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej, Lublin 2003
Taras Szewczenko, Poezje, pod red. Pawła Zajcewa, Ukraiński Instytut Naukowy, Warszawa 1936, s. 227.
Taras Szewczenko, Testament (w tłumaczeniu Leona Pasternaka) w tegoż, Wybór poezji, dz. cyt. s. 187.
Władysław A. Serczyk, Historia Ukrainy, dz. cyt. s. 159.
Władysław A. Serczyk, Koliszczyzna, Kraków 1968, s. 88.